Serchhip hmathlir : Serchhip-ah Municipal Council
Mihring nihphungah mahni dinhmun ngaia
awm reng hi khamkhawp lohna leh nin na chen a lo awm\hin a, mahni dinhmun
pangngai a\anga hmasawn zelin dinhmun sang zawk kan zuan fo \hin a, hei hi khawvel
kalphunga thil ni tur ve reng pawh a ni tho awm e. Chutiang bawkin Serchhip
khua pawh hian hma kan sawn ve zel a, Serchhip khawhlui a\angin kum 1955-ah
tuna kan awmna Serchhip (Kawnpui)-ah hian awmthlak \an a ni a. Kum 2011
chhiarpuiah phei chuan Serchhip-ah hian mihring 64,875 lai kan lo awm tawh a.
Khaw lian leh changtlung tak kan lo ni ta a ni.
Kum 1979-ah Serchhip hi Town a puan a
ni a, kum 1998-ah District Headquarter-a hlankai a ni chho leh ta bawk a.
Khawtlang inrel-bawlna kawngah Village Council awpna hnuaiah kan la awm ta char
char a, ‘Khawtlang In leh lo te, a chhunga cheng mipui te leh kan eizawnna leh
sum chevel thlengin hmalam panin kan \hang nasa em em a, chuvang chuan Village
Council inawpna ringawt lo deuh khawpui inenkawlna Municipal Council te hi ka
nei ve thei mai lo maw?’ tih hi mi \henkhat ten zawhna an nei fo \hin a, hemi
chungchang hi tun \umah hian kan chhuizui dawn a ni.
India danpui siam\hat vawi 74-na (74th
Amendment of the Constitution) Article 243Q-ah chuan tualchhung inrelbawlna,
Municipal chungchang leh a din dan tur chipchiar taka tarlan a ni a. Hemi
zulzui hian Mizoram-ah pawh kum 2007 khan Mizoram Municipal dan thar, ‘The
Mizoram Municipalities Act 2007’ chu siam a ni a, Aizawl Municipal Council lo
piang nghalin he dan hi hmanzui nghal a ni. Municipal chungchanga Mizoram
chhunga inrelbawlna leh kaihhruaina zawng zawng chu he Dan-ah hian tarlan vek a
ni. Kum 2015 khan siam\hat ngai lai te siam\hat a ni bawk.
The Mizoram Municipalities Act 2007 :
Tuna Mizoram a Municipal chungchanga
kan dan hman mek hian Mizoram pum a huap vek a, Autonomous District Council
awmna Siaha leh Lawngtlai District tihloh ah chuan a hman theih vek a ni. The
Mizoram Municipalities Act 2007 in Municipal din theih dan kalhmang a tarlan
tlangpui te chu hetiang hi a ni –
• Section 7(1)-ah chuan Municipal chi thum - a) Municipal
Board, b) Municipal Council leh c) Municipal Corporation siam a ni.
• Section 3(2) chuan hetiang hian Municipal din theihna a
bithliah – a) Mihring 5000 aia tlemlo awmna ah Municipal Board.
b) Mihring 50,000/-
aia tlemlo awm na ah Municipal Council
c) Mihring 3,00,000
aia tlemlo awmna ah Municipal Corporation.
• Section 8-na in a tarlan angina Municipal Board hnuaiah
chuan Ward 5-9 a awm ang a, Municipal Council-ah Ward 11-23, Municipal
Corporation-ah ward 15-31 a awm thei ang.
• Municipal-a Councillor te hi kum 5 term a thlan \hin tur a
ni.
Serchhip-ah Municipal din ve theih a ni em? :
He zawhna chhanna mawl te chu, ‘din ve
theih e’ tih hi a ni. The Mizoram Municipalities Act 2007 hnuaia sawrkar ina
Municipal din thei tura a bithliah hrang hrangah kan tling vek a, chuvang chuan
Serchhip-ah pawh hian Municipal Council hi din theih a ni. A din phalna petu
Mizoram sawrkarin a remtih phawt chuan Village Council awpna hnuai emaw, khawpum
huap tlawmngai pawl \hahnem ngai deuh hmalakna a innghat ringawt lo hian
Serchhip khawpui hian kan khaw min enkawltu tur Municipal Council \ha tak kan
nei thei reng a ni.
Engtinnge kan din tak ang? :
Serchhip Municipal Council din tur hian
inkaihhruaina dan a hranpaa siam a ngai hran lova, The Mizoram Municipalities
Act 2007 hian Mizoram pum a huap avangin hemi dan hi Serchhip Municipal Council
tan pawh hman nghal theih a ni. Municipal din tur chuan khawtlang mipui ten kan
duh tlana kan khawtlang aiawh ten zirchianga sawrkara an thlen te pawh a ngai
a, tuna tih theih awm ber ni a lang chu Serchhip Municipal Council Steering
Committee te hi NGO hrang hrang kalkhawm te hian din thei se, heta \ang hian
hmalak a nuam deuh mai thei e.
Municipal Council mawhphurhna :
The Mizoram Municipalities Act 2007 in a tarlan danin a
hnuaia tarlan te hi Municipal Council mawhphurhna leh hmalakna tur te an ni –
(1) Urban planning including Town Planning.
(2) Regulation of land use and Construction of buildings.
(3) Planning for Economic and Social Development.
(4) Roads and Bridges.
(5) Water supply for domestic, Industrial and commercial
purposes.
(6) Public health, Sanitation conservancy and Solid Waste
Management.
(7) Fire services.
(8) Urban Forestry, Protection of the environment and
promotion of ecological aspects.
(9) Safeguarding the interests of weaker sections of
society, including the handicapped and mentally retarded.
(10) Slum improvement and upgradation.
(11) Urban poverty alleviation.
(12) Provision of urban amenities and facilities such as
parks, gardens, playgrounds.
(13) Promotion of cultural, educational and aesthetic
aspects.
(14) Burials and burial grounds; cremations, cremation
grounds and electric crematoriums.
(15) Cattle pounds, prevention of cruelty to animals.
(16) Vital statistics including registration of births and
deaths.
(17) Public amenities including street lighting, parking
lots, bus stops and public conveniences.
(18) Regulation of Slaughter houses and tanneries.
Heng bakah hian State sawrkar ina mawhphurhna a pek te pawh
a thawk bawk ang.
Municipal Council kan neih chuan :
1) Serchhip khawpuiah chhiah chi hrang hrang lak a ni ang a,
chu chu Serchhip khawpui hmasawnna tur hnathawh nan leh enkawl nan hman a ni
ang.
2) Insak leh \hiah thuah te, Ran khuahkhirh, Parking fee
khawn, Bazar hmun, vantlang hmun etc. ah te Serchhip khawpui puma thuneitu chu
Serchhip Municipal Council a ni ang.
3) Serchhip khawpui chhunga hmasawnna hi rualkhai takin
Municipal Council ruahmanna anga kalpui a ni ang.
4) Mirethei leh harsa zawk te tan dinchhuahna tur leh
anmahni tuamhlawmna tur Municipal Fund a\angin siam a ni ang.
5) Sawrkar Department ram nilo vantlang ram reng reng chu
Municipal Council thuhnuaiah a awm ang. Vantlang ram hman \angkai leh Inhmun \heh
thlengin Municipal Council thuneihna a ni ang.
6) Khawpui inrelbawlna hrang hrangah Municipal Council-in
mawh a phur ang a, Serchhip hmasawnna tur atan leh \halai hna neilo ten hna an
neih theih nan Industry din te, vantlang tana \angkai tur project siam leh khaw
mipuite dinhmun chawikanna kawngah mawh a phur ang.
7) Khawchhung cheibawl chungchangah thuneitu a ni ang a,
khawchhunga hoarding leh banner tar reng reng Municipal thuneihna a ni ang.
Heng a chunga tarlan te khi an mawhphurhna tlangpui chauh a
ni a, khi bak khi mawhphurhna leh hmalakna tur tam tak an nei bawk a. A tawi
zawngin Serchhip Municipal Council a lo ding anih chuan Serchhip khawpui
enkawlna engkim hi an kutah a awm tawh dawn a ni. Chu chuan Serchhip Town hi
pumkhatah min hruai ang a, tun hmaa kan inlungrualloh \hinna hrang hrang te kha
hrereng tawh lovin, Serchhip,New Serchhip leh Chhiahtlang te pawh Serchhip
Municipal Council hnuaiah inlungrual takin hma kan sawn ho zel thei ang. Joint
VC hnathawkho thei lo, Serchhip hmasawnna hnathawh viltu awm lo, VC hrang hrang
hmasawn dan inkhairuallo tih vela kan buaina thin kha Municipal Council hian a
rawn \hiat ngei tura ngaih a ni.
Serchhip khawpui hmasawnna tur, Serchhip khawpui huamchhung
ami zawng zawng aiawh khawtlang enkawltu tur Serchhip Municipal Council din
anih theih nan kan khawtlang hruaitute, party lama kan hotute tunah hian kan
\anrual a pawimawh hle mai. Sawrkar lamah theihtawpin nawr ila, mipui ten kan
khawtlang hruaitute tawiawmin thlawp ila, theihtawp chhuahin kan khawtlang hmasawnna
tur atan hian i \angho ang u.
Serchhip Municipal Council din mai theih, Dan hnuaia tehna
hrang hrangah pawh din theiha tling sa hi a lo pianchhuah ngei theih nan
Serchhip hmasawnna duhtute chuan nghakhlel takin kan thlir mek a ni.
- Laldinpuia
Serchhip hmathlir : Serchhip-ah Municipal Council
Reviewed by Laldinpuia
on
May 10, 2019
Rating:

No comments: