Naupangte tan Technology Addiction (Mobile Phone) in a nghawng





I

Tunlaia kan naupang te hi an vannei kan ti dawn nge, an vanduai kan ti zawk dawn, thiamna leh finna changkang tak takin a hual vel a, tunhma kum 15 vel kaltaa kan khawvel hun hmandan leh tuna kan nundan hi chu inperhsan tawh tak a ni. ‘Digital’ khawvelah kan awm tawh a, engkim deuhkhaw hi ‘hmehkhep’ technology hmanga chinfel mai theih a ni ta. Hetiang ang khawvelah hi chuan naupang te pawhin tawng an thiam hma hauhvin smartphone hnathawh dan chu zaizir tal pawhin an hre hman tawh thin. Heng changkanna te hi a that rualin heng kan technology thar te hian naupang te nunkawngah harsatna nasa tak a thlen mek tih erawh kan hriat a ngai. Technology chungchangah hian tun tumah chuan Mobile Phone/Smartphone bik hi lo thlur bing ta deuh ila.
            Mobile phone hi tunah chuan mihring nuna bet tlat ani ti ila a sual tam awm love. Mobile Phone hian mihring nunah tangkaina tam tak a nei a, chutih rualin a thalo zawnga nghawng pawh  tam tak a nei ve bawk. Phone/Tablet hmaa rei tak tak hun hmang thin naupang te hian an kum rualpui midangte aiin nasa takin harsatna an nei thin niin mithiam te chuan an sawi. Khawvela mithiam ten an zirchianna atanga a lan danin Technology atchilh naupang te hian kawng hrang hrangin an nunkawngah harsatna an tawk thin niin an sawi a, chu an harsatna chuan an pianphung, mizia leh nungchang bakah an zirna thlengin a nghawng thei niin an sawi.

            Heng Mobile Phone te hi naupang awmtlei nan tha tak a ni a, naupang ten hriatna hrang hrang te an neih theih phah a, thildang ti lovin mobile phone an khalh chawt phei chuan nu leh pa leh chhungte tan chuan naupang ven buai tur an awm lova, a hahdam thlak zawk viau mai thei. Amaherawhchu mobile phone an ngainatna chu khuahkhirh theihloh (Addiction) chin a thlen erawh chuan hlauhawm tak a ni thung. A tellovin an awm thei tawh lova, chu chuan an hriselna leh pianphung thlengin a nghawng thei a ni.
            Mithiam ten an sawi dan chuan hetianga mobile phone atchilh te hian an thluakah coccaine atchilhtu tena an tawrh ang an tuar thei niin an sawi a, chu chuan taksa peng dangah te pawh harsatna a thlen thei niin an sawi.

Khawharna: Mobile Phone atchilh te hian khawharna an nei thin a. An hlim leh an lungngaih laiin an thiante leh chhungte hnem ai chuan mobile phone khawih an duhzawk fo. Pawn lam thil engmah an ngaihtuah peih lova, an mobile phone an bula a awm chuan thildang engmah an ngaihtuah thei tawh thinlo. Thenawm khawvengah an lengchhuak ngai lova, midang zinga awm an thiam lova, mi biangbiak na kawngah pawh harsatna an nei thin.

Nun dan thiam lohna: Mobile Phone hmang nasa ho hian an hriatna thazam lamah pawh harsatna an nei thin a, depression te an nei duh a, vantlang zingah an inthlahrung a, hmaichhana mi va biak an hreh thin a, an zirna lamah harsatna an neih thin bakah an hriatna a chak loh phah thei.

Mut theihlohna: Mobile phone vel zana rei tak taka an khawih chuan an mut a chhuak hleithei lova, chu chuan naupang mut hun pangngai a bawhpelh tir a, a hnuah mut hun pangngai a mut theihlohna leh mutthilh theihlohna(insomnia) a hring thin.

Vantlang zinga harsatna: Thian aia mobile phone an kawm tam zawk avangin thian an kawm tha peihlo a. Chu chuan midang zinga awm peihlohna te, thian neih duhlohna te, midang thurualpui theihlohna te a thlen thin. Chu chuan zawi ngawih ngawihna te, depression te, hlimlohna te a thlen thin. 

II

Mobile Phone in mihringa harsatna a thlen theih hrang hrang te chu –
1)     An mitlawnga mobile screen hnai tak taka rei tak an en thin avangin an mit a chak lo thin.
2)     Luna reh hleithei lo.
3)     Mobile phone rei tak taka an en reng thin avangin an nghawnga chin chunglamah an awmdan ngaia an awm reng thinna chuan hnungzang na te, kawng na te a thlen thei.
4)     Mobile/Tablet/Computer atchilh na chuan mahni inchhunga tawm chawt chawtna a thlen a, chu chuan pawnlama intihharh/infiam a titlem a, an taksa in insawizawi a hlamchhiah a, thau lutukna a thlen thin.
5)     An taksa leh an rilruah harsatna a thlen thei.
6)     An ruh leh tihrawl ten insawizawi an tih ngailoh avangin an chak tawklo a, chu chuan taksa zawi leh hah ngawih ngawihna te a thlen thei.

Engtinnge kan tih ang?
            Hetianga Technology hmasawnna ina a ken tel tlat Mobile phone/Smart phone ten mihring nuna harsatna nasa tak a thlen theih avang hian hnual suat mai tur em ni ang? Ni love, Technology hmasawnna hi hnualsuat chi a ni lova, mihring nuna tangkai leh pawimawh tak anih avangin tha lo hle mahse thatna tam tak erawh a nei tih kan hriat a tul. Mobile Phone te hi a tel lovin thangthar te hi kan awm thei tawhlo a ni. Chuvang chuan a hman dan kan inzirtir zawk hi a tul hle a ni.
            Nu leh pa ten kan fate kan enkawlna kawngah an chak zawng leh duhzawng apiang tihtir lova an tana tha tur ngaihtuah a, a awmna chin enzui/vil zui a tha hle a ni. Chuvang chuan mithiam tena naupang enkawlna kawnga a hnuaia thurawn an tarlan te hi zawm a tha hle ang.
1)     Naupang te hian Mobile/Computer Screen hmaa rei tak tak hun an hman hi a tha lo a, hei hi nu leh pa ten khuahkhirh tur a ni. Ni khatna minute 30 aia tam naupang te mobile/tablet/computer hman tir loh a tha. Hei pawh hi kaihhruaina fel tak hnuaiah ni thei sela.
2)     Mobile Phone vel khawiha in a tawm ngawt ngawt lova, pawn lama midangte bula infiam a, intihlim thin turin kan naupang te fuih thin tur a ni.
3)     Mobile phone vela story chhiar vak vak hi an hriselna atan a tha lova, chuvang chuan lehkhabu chhiar tam tura fuih tur.
4)      Infiamna leh intihhlimna lampang uar a, an taksa sawizawi tam tura fuih tur. Taksa sawizawi hi naupang thanglai tan chuan a tangkai em em a ni.
5)     An thiamna leh an talent te haichhuak thei tura theihtawp chhuahsak a tha.

            Tunlai khawvel a changkang chho zel a, heng changkanna te hi kan hman thiam dan a zirin kan tan mi tanpuitu leh hlawhtlinna min petu anih rualin kan hman thiamloh erawh chuan kan chhiatna leh kan beidawnna tizualtu an la ni thei a ni.


-         Laldinpuia

Naupangte tan Technology Addiction (Mobile Phone) in a nghawng Reviewed by Laldinpuia on December 20, 2017 Rating: 5

No comments:

Contact Form

Name

Email *

Message *

Powered by Blogger.